برای بسیاری از افراد و کسب‌وکارها، دریافت وام و تسهیلات مالی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. اما در مواردی که اسناد و چک‌های معمول برای ارائه وثیقه در دسترس نباشد، توثیق دارایی یا وام گرفتن با استفاده از ضمانت دارایی به عنوان یک راهکار جایگزین و موثر مطرح می‌شود. در این مقاله، به جزئیات وام گرفتن با استفاده از ضمانت دارای می‌پردازیم.
توثیق دارایی چیست؟
توثیق دارایی یا وام گرفتن با استفاده از ضمانت دارایی به معنای استفاده از دارایی‌های موجود به عنوان ضمانت برای دریافت وام است. در این روش، شما دارایی‌هایی مانند پول نقد، طلا، اشتراک بیمه، ارزهای دیجیتال و یا دیگر دارایی‌های ارزشمند را به عنوان تضمین برای پرداخت وام قرار می‌دهید.
در صورتی که نتوانید وام را بازپرداخت کنید، موسسه مالی یا بانک می‌تواند از دارایی‌های شما برای جبران بدهی استفاده کند. این روش معمولاً برای افرادی که سند مالکیت یا چک ندارند، ولی دارایی‌های دیگری دارند که ارزشمند هستند، مفید است.
مراحل توثیق دارایی
به طور کلی، فرایند توثیق دارایی شامل مراحل زیر است:
- ارزیابی دارایی: اولین مرحله در توثیق دارایی ارزیابی دارایی‌های متقاضی است. وام‌دهنده ارزش دارایی‌ها را تعیین می‌کند تا مطمئن شود که در صورت عدم توانایی وام‌گیرنده در بازپرداخت وام، دارایی‌ها به اندازه کافی ارزش دارند تا وام و هزینه‌های مرتبط را پوشش دهند.
- قرارداد توثیق: پس از ارزیابی، قراردادی بین وام‌گیرنده و وام‌دهنده به امضا می‌رسد که شرایط وام، نرخ بهره، مدت بازپرداخت و شرایط استفاده از دارایی‌های توثیق شده را مشخص می‌کند.
- ثبت وثیقه: دارایی‌های توثیق شده به طور قانونی به عنوان وثیقه در مقابل وام ثبت می‌شوند. این امر ممکن است شامل ثبت در سازمان‌های مربوطه (مانند اداره ثبت اسناد و املاک برای ملک) یا سایر نهادهای قانونی باشد.
- پرداخت وام: پس از تکمیل مراحل بالا، وام به وام‌گیرنده پرداخت می‌شود.
- بازپرداخت وام: وام‌گیرنده موظف است تا وام را مطابق با شرایط توافق شده بازپرداخت کند. در صورتی که وام‌گیرنده نتواند وام را بازپرداخت کند، وام‌دهنده حق دارد دارایی‌های توثیق شده را تصرف کرده و از فروش آنها برای جبران زیان خود استفاده کند.
مزایای توثیق دارایی
مزیت‌های توثیق دارایی به شکل کلی شامل موارد زیر است:
- نرخ بهره کمتر: به دلیل کاهش ریسک وام‌دهنده به واسطه داشتن وثیقه، معمولاً نرخ بهره این نوع وام‌ها کمتر است.
- امکان دریافت مبالغ بالاتر: وام‌گیرنده می‌تواند با ارائه دارایی‌های با ارزش، وام‌های بزرگتری دریافت کند.
- امنیت برای وام‌دهنده: وام‌دهنده با داشتن وثیقه، اطمینان بیشتری در مورد بازگشت سرمایه خود دارد.
معایب توثیق دارایی
وام گرفتن با ضمانت دارایی معایبی هم دارد، این معایب عبارتند از:
- خطر از دست دادن دارایی: اگر وام‌گیرنده قادر به بازپرداخت وام نباشد، دارایی‌های وثیقه شده ممکن است از دست بروند.
- هزینه‌های اضافی: ممکن است هزینه‌های اضافی برای ارزیابی و ثبت دارایی‌ها وجود داشته باشد.
***به طور کلی، توثیق دارایی یک ابزار مالی مؤثر برای وام‌گیرندگان و وام‌دهندگان است که به هر دو طرف کمک می‌کند تا در یک چارچوب مالی امن‌تر تعامل داشته باشند.***
انواع توثیق دارایی
توثیق دارایی به چندین نوع مختلف تقسیم می‌شود که هر یک از آنها متناسب با نوع دارایی و نیازهای مالی متفاوت است. در ادامه به برخی از رایج‌ترین انواع توثیق دارایی اشاره می‌شود:
- توثیق پول نقد:
در این روش، مبلغی از پول نقد به عنوان ضمانت برای دریافت وام قرار داده می‌شود. این پول معمولاً در حساب بانکی ویژه‌ای مسدود می‌شود تا به عنوان وثیقه استفاده شود.
- توثیق طلا و جواهرات:
طلا و جواهرات به دلیل ارزش ذاتی و قابل تبدیل بودن، می‌توانند به عنوان وثیقه برای دریافت وام استفاده شوند. این دارایی‌ها باید توسط کارشناسان ارزش‌گذاری و بررسی شوند.
- توثیق املاک و مستغلات:
ملک‌های مسکونی یا تجاری می‌توانند به عنوان ضمانت برای وام‌ها استفاده شوند. معمولاً در این روش، سند مالکیت ملک به عنوان وثیقه نزد موسسه مالی باقی می‌ماند.
- توثیق خودرو و وسایل نقلیه:
خودروها و وسایل نقلیه دیگر می‌توانند به عنوان وثیقه برای وام استفاده شوند. ارزش این دارایی‌ها نیز باید ارزیابی شده و سند مالکیت آنها در اختیار بانک یا موسسه مالی قرار گیرد.
- توثیق ارز فیات
توثیق ارزهای فیات (پول‌های رسمی مانند دلار، یورو، و غیره) معمولاً در بانک‌ها یا موسسات مالی به شکل سپرده‌های مسدود شده انجام می‌شود.
- توثیق ارزهای دیجیتال:
وام با دارایی های دیجیتالی، یکی از روش‌های نوین در دنیای مالی است که به سرعت در حال گسترش است. در این روش، افراد می‌توانند با استفاده از توثیق دارایی‌های خود وام دریافت کنند.
وام با دارایی های دیجیتالی به فرایندی اطلاق می‌شود که در آن افراد از دارایی‌های دیجیتالی مانند رمزارزها (بیت‌کوین، اتریوم و غیره)، توکن‌های غیرقابل تعویض (NFTs)، یا سایر دارایی‌های دیجیتالی به عنوان وثیقه برای دریافت وام استفاده می‌کنند. این نوع وام‌ها به دلیل ماهیت دیجیتالی وثیقه‌ها و سهولت انتقال آنها به طور فزاینده‌ای محبوب شده‌اند.
- توثیق اشتراک‌های بیمه:
برخی از انواع اشتراک‌های بیمه، مانند بیمه‌های عمر یا سرمایه‌گذاری، می‌توانند به عنوان وثیقه برای وام‌ها استفاده شوند. این اشتراک‌ها معمولاً باید دارای ارزش قابل توجهی باشند و ممکن است نیاز به تایید بیمه‌گر داشته باشند.
- توثیق سهام و اوراق بهادار:
سهام شرکت‌ها و اوراق بهادار دیگر نیز می‌توانند به عنوان وثیقه برای دریافت وام استفاده شوند. این دارایی‌ها باید ارزش‌گذاری شده و به نام موسسه مالی منتقل شوند تا بتوانند به عنوان ضمانت مورد استفاده قرار گیرند.
***هر یک از این انواع توثیق دارایی دارای ویژگی‌های خاص خود است و ممکن است شرایط و الزامات متفاوتی برای هر نوع وجود داشته باشد.***
توثیق الکترونیکی دارایی
توثیق الکترونیکی دارایی یکی از نوآوری‌های اخیر در این حوزه است که امکان ثبت و تایید دارایی‌های دیجیتالی به صورت آنلاین و بدون نیاز به مدارک فیزیکی را فراهم می‌کند. این روش باعث تسهیل و تسریع در فرآیند وام‌دهی و کاهش هزینه‌های مربوط به ثبت و ارزیابی وثیقه‌ها می‌شود.
مزایای وام با دارایی‌های دیجیتالی
- نرخ بهره رقابتی: به دلیل وجود وثیقه، نرخ بهره معمولاً کمتر از وام‌های بدون وثیقه است.
- فرآیند سریع و آسان: توثیق الکترونیکی دارایی و دارایی‌های دیجیتالی امکان وام‌گیری سریع و بدون نیاز به مدارک فیزیکی را فراهم می‌آورند.
- انعطاف‌پذیری در استفاده از دارایی‌ها: افراد می‌توانند از انواع مختلف دارایی‌های دیجیتالی به عنوان وثیقه استفاده کنند.
معایب و ریسک‌ها
- نوسانات قیمت: دارایی‌های دیجیتالی مانند رمزارزها دارای نوسانات قیمتی بالایی هستند که می‌تواند ریسک از دست دادن وثیقه را افزایش دهد.
- خطرات امنیتی: توثیق الکترونیکی دارایی نیاز به امنیت بالایی دارد زیرا هر گونه نقص امنیتی می‌تواند منجر به از دست رفتن دارایی‌های دیجیتالی شود.
سامانه توثیق هوشمند
سامانه «ستاره»، که اختصاری از عبارت سامانه توثیق الکترونیک روشمند و هوشمند است، به‌عنوان یک نوآوری مهم در حوزه مالی ایران طراحی شده تا فرآیند توثیق دارایی‌ها را به شکل الکترونیکی و هوشمند انجام دهد. هدف این سامانه، مدرن‌سازی و بهبود روش‌های وثیقه‌گذاری است تا به تسهیل در دریافت وام و تسهیلات کمک کند.
ویژگی‌ها و اهداف سامانه «ستاره»:
- هوشمندسازی توثیق:
سامانه «ستاره» به‌گونه‌ای طراحی شده که امکان توثیق دارایی‌ها مانند سهام، اوراق بهادار و سایر سرمایه‌ها به صورت الکترونیکی و بدون نیاز به فرآیندهای سنتی و زمان‌بر را فراهم می‌آورد.
- دسترسی الکترونیکی به دارایی‌ها:
این سامانه به نهادهای مالی و شرکت‌هایی که اعتبار یا تسهیلات ارائه می‌دهند، امکان دسترسی الکترونیکی به دارایی‌های متقاضی را می‌دهد. این امر موجب اطمینان بیشتر در خصوص بازگشت سرمایه و کاهش ریسک‌های مربوط به توثیق می‌شود.
- احراز هویت و دارایی:
سامانه «ستاره» قادر است فرآیندهای احراز هویت، احراز دارایی و تعیین قیمت دارایی‌ها را به‌طور مؤثر انجام دهد. این ویژگی‌ها کمک می‌کند تا صحت اطلاعات مربوط به دارایی‌ها تضمین شود.
- مدیریت دستورات وثیقه:
نهاد متولی می‌تواند از طریق این سامانه دستورات مختلفی مانند وثیقه‌گذاری دارایی، آزادسازی وثیقه، فروش یا افزایش وثیقه را صادر کند. این اختیارات کامل، امکان مدیریت بهینه وثایق را فراهم می‌آورد.
شرکت‌های فعال در سامانه «ستاره»
تا به امروز، بانک‌های زیر در این سامانه فعال هستند و خدمات توثیق الکترونیکی را ارائه می‌دهند:
- بانک ملی
- بانک تجارت
- بانک سپه
- بانک ملت
- بانک صادرات
- بانک پارسیان
***برای استفاده از خدمات سامانه «ستاره»، متقاضیان باید ابتدا در سامانه سجام ثبت‌نام و احراز هویت کنند تا بتوانند از امکانات توثیق الکترونیکی بهره‌مند شوند. این فرآیند کمک می‌کند تا نهادهای مالی بتوانند به‌طور مؤثر و با اطمینان بیشتری به متقاضیان اعتبار دهند.***
وام‌دهی آنلاین چیست؟
وام‌دهی آنلاین به فرآیند اعطای وام و تسهیلات مالی از طریق پلتفرم‌های دیجیتال و اینترنتی اطلاق می‌شود. در این سیستم، مراحل مختلف درخواست وام، بررسی اعتبار، و صدور وام به‌طور الکترونیکی و بدون نیاز به حضور فیزیکی انجام می‌شود. این نوع وام‌دهی به دلیل سرعت، راحتی و انعطاف‌پذیری که ارائه می‌دهد، به‌طور فزاینده‌ای مورد توجه قرار گرفته است.
وام‌دهی آنلاین یا لندتک چیست؟
خدمات تارا در حوزه وام‌دهی آنلاین
- وام بدون ضامن با یک برگ چک
با ارائه یک برگ چک صیادی بنفش به نام خود، می‌توانید وام دریافت کنید. این ویژگی به شما امکان می‌دهد بدون نیاز به ضامن و تنها با استفاده از چک شخصی، به راحتی به منابع مالی مورد نیاز خود دسترسی پیدا کنید.
- فرایند آنلاین و سریع
فرآیند درخواست وام در سامانه تارا کاملاً آنلاین و سریع است. مراحل درخواست وام در کمتر از ۲۰ دقیقه انجام می‌شود، که این امر به معنای سهولت و سرعت در دریافت تسهیلات مالی است.
- تحویل رایگان چک
نماینده تارا چک را در آدرس شما تحویل می‌گیرد و هزینه پیک به‌طور رایگان ارائه می‌شود. این سرویس موجب راحتی بیشتر برای مشتریان و صرفه‌جویی در زمان و هزینه‌ها می‌شود.
- توان خرید کالاهای متنوع
با استفاده از وام تارا، می‌توانید از بین بیش از ۸۰۰۰ فروشگاه طرف قرارداد، کالای مورد نظر خود را خریداری کنید. این ویژگی به شما این امکان را می‌دهد که از وام خود به‌طور گسترده و متنوع استفاده کنید
جمع‌بندی
وام گرفتن با استفاده از ضمانت دارایی به‌ویژه وام با دارایی‌های دیجیتالی و استفاده از توثیق الکترونیکی دارایی روشی جدید و نوآورانه در حوزه مالی است که می‌تواند گزینه‌ای جذاب برای افرادی باشد که دارای دارایی‌های دیجیتالی هستند و به دنبال دریافت وام با شرایط مناسب می‌باشند. با این حال، این روش‌ها نیاز به مدیریت دقیق ریسک و آگاهی از نوسانات بازار دارند تا از مشکلات احتمالی جلوگیری شود.
سوالات متداول
چه دارایی‌هایی معمولاً برای توثیق استفاده می‌شوند؟
دارایی‌هایی که معمولاً برای توثیق استفاده می‌شوند شامل املاک و مستغلات، خودروها، طلا و جواهرات، ارزهای دیجیتال، سهام و اوراق بهادار، و سپرده‌های بانکی هستند.
توثیق الکترونیکی دارایی چیست و چه تفاوتی با توثیق سنتی دارد؟
توثیق الکترونیکی دارایی فرآیند توثیق دارایی‌ها از طریق سامانه‌های دیجیتال و الکترونیکی است. تفاوت آن با توثیق سنتی در استفاده از فناوری برای تسهیل، سرعت، و دقت بیشتر در فرآیند توثیق است.
چه سامانه‌هایی برای توثیق الکترونیکی دارایی در ایران وجود دارد؟
سامانه «ستاره» یکی از سامانه‌های مهم برای توثیق الکترونیکی دارایی‌ها در ایران است. این سامانه به تسهیل فرآیند توثیق دارایی‌ها به‌طور الکترونیکی کمک می‌کند و شامل خدماتی برای توثیق سهام، سپرده‌های بانکی، و سایر دارایی‌ها است.
